توصیه هایی برای زیارت با معرفت

معرفت در زیارت در روایات برای زیارت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و زیارت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) و معصومین(ع) فضیلت و ثواب های اخروی و پاداش...

معرفت در زیارت
در روایات برای زیارت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و زیارت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) و معصومین(ع) فضیلت و ثواب های اخروی و پاداش دنیوی بسیار زیادی شمرده شده که کسی جز پروردگار نمی تواند آن را محاسبه کند . ولی پاداش های هر شخصی به اندازه خود شناسی و شناختی است که نسبت به معصومی که به زیارتش مشرف شده دارد. به همین دلیل دربسیاری از روایات ، عبارت «عَارِفاً بِحَقِّهِ » یا « بِحَقِّهِا» را مشاهده می کنیم . به عنوان مثال روایتی نقل شده : مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِي أَعْلَى عِلِّيِّينَ هرکسی نزد قبر ابی عبدالله (علیه السلام) حاضر شود و قبر آن حضرت را با معرفت زیارت کند ، خداوند نام و مقام و منزلت این زائر را در اعلی علیین ثبت می کند .به همین دلیل نخستین توصیه و ضرورت در زیارت معصومین (علیه السلام) این است که هر شخص باید نسبت به مزور معرفت پیدا کند.
بنابراین زائر باید آگاه باشد بر اینکه کجا می رود ، در چه محل هایی قدم بر میدارد ، مزور او چه اشخاصی هستند؟ دارای چه جایگاه و مرتبه ای در نظام آفرینش و در نزد پرورگار هستند؟ خود کیست؟ چرا می رود؟ به چه نیتی میرود ؟ زیارتش دارای چه میزان خلوص است؟ چرا به زیارت این ارواح طیبه نیاز دارد؟ زیرا پاداش زیارت هر کسی به میزان شناخت و معرفت و اخلاص او بستگی دارد.
توضیح : ائمة اطهار (علیهم السلام) كه حامی پیدایی اسماء حسني پروردگار هستند و امناء او در بين خلائق، زمانی که ما انسانهاي روی زمین از نعمت وجود آنها بهره مند میشویم كه نسبت به آن ها شناخت داشته باشيم و به متناسب با آن مقابل آن ها تسليم كامل بوده و اطاعت داشته باشیم.
در واقع زیارت درست، سفری با آگاهی کامل و عاشقانه است و از دلها شروع می‏شود و در نهایت در منزل دل به مقصد می رسد.
به دیدن بزرگان دین رفتن، و تشرف یافتن به حضور امامان (علیهم السلام) را از آن لحاظ زیارت می نامند که روح و فکر شخص – زمانی که در حرم آنها است از تمامی مادیات و دنبای مادی بازگشت می‏ کند به معنویت میل می کند. زایر واقعی به وسیله معصومین(علیهم السلام) جلوه پروردگار را در فضای ملکوتی آن معصوم (علیه السلام) میبیند. حد معنویت و محبت زائر، به حد شناختش از جایگاه "معصوم" در نزد پروردگار بستگی دارد. هستند افرادی که فقط جسم شان در حرم معصومین(علیهم السلام) باشد.و درگیر منظره های اطراف باشد و توانایی برقراری ارتباط معنوی و واقعی با امام (علیه السلام) را نداشته باشند.
شخصی که خوشی های مادی را الویت مسافرت می داند و زیارت را در الویت های بعدی قرار داده و اشخاصی که که در زمان تشرف و در محضرامام آداب زیارت را رعایت نمی کنند، اشخاصی که استغفار نکرده، به زیارت معصومین (علیهم السلام)می‏ روند. درست است که ازکرامت معصومین (علیه السلام) دست خالی بازنخواهند گشت، ولی نمی‏ توانند "محضر حقیقی" معصومین (علیهم السلام) را درک کنند. بنابراین باید آدابی را رعایت کنند. در ذیل به برخی اشاره می‏شود:
1 - زائرباید آگاه باشد که معصومین (علیهم السلام) آیینه داران صفات نیکو و کبریای پروردگارند. پس زائر در هنگام زیارت معصومین (علیهم السلام) بهتر است خضوع و خشوع داشته باشد و با فوتنی تمام از منزل تا حرم قدم بردارد .
2- اشخاص معمولاً در محضر معصومین (علیهم السلام) گوینده هستند. تلاش دارند تا نیازها، دغدغه های مادی و مالی و یا معنوی خود، و را مطرح کنند،هرچند که خوب است، ولیکن شایسته ترآن است که زائر قبل از آن که به نیت و با هدف زیارت حرکت کند، مدتی ذهن و قلبش را از دنیا و مادیات دنیوی و دغدغه های روزمره فارغ کند . با گذراندن زمان خود در مجالس اندیشمندان اهل دل یا مطالعه در زمینه آداب ظاهری و باطنی زیارت و نیز توجه نمودن به بعضی بخشش ها و توجه کردن به سخنان گهربار و توصیه های مفیدشان، شناخت خویش را افزایش دهد . باطن خود را از گناه و مادیات پاک کرده وبه گونه ای با اخلاص به امام (علیه السلام) سلام کند که احساس کند امام جواب سلام او را میدهد.
3 - وقتی با میل باطنی و اشتیاق قلبی به زیارت معصومین(علیهم السلام) و به محضر والا مقامش راهی شدی ،جوری رفتار کن و زیارت کن که اگر آنان در حیات به سر میبردند، در حضورشان این چنین سلام می‏گفتی و زیارت می‏کردی . نوع ارتباطت و کردارت و طرز صحبتت با دوستان، و دیگر زائرین نزد امام (علیه السلام) آن گونه بود.
اگر حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه) افتخار مشرف شدن به حضورش را قسمت کند و اجازه دیدنش را به شما دهد، با چه احوالیاتی، به چه اشتیاقی در مسیرزیارتش قدم برمیداری و برای رضایت قلب مبارکش در حضور امام (عجل الله تعالی فرجه) چه می کردی؟ برای زیارت حرم معصومین (علیهم السلام) هم به همان صورت باش که "عین اللَّه الناظرة؛ چشمان نظاره گر" ظاهر و باطن زائرین خود هستند.
4- اگر به شهری رسیدی که محل شهادت امام (علیه السلام) است ، به انجام کاری مشغول نباش، مگر این که دوباره غسل زیارت کنی، لباس تمیز تن کن، و آن زمان با یاد خدا وگفتن صد مرتبه ( الله اکبر وصد مرتبه لااله الا الله و صد بارصلوات) توجه قلبی به جایگاه و مرتبه معصوم (علیهم السلام)،مشغول شو.
5 - زیارت به هر اندازه به قبر مطهّر معصومین (علیهم السلام) نزدیک‏ ترباشد، بهتر است امام صادق (علیه السلام) می‏ فرمایند: "اگر چه سلام از راه دور نیز به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و امامان (علیهم السلام) می‏رسد، ولی به مدینه بروید و به حرم امامان نزدیک شویدو آنان را از نزدیک زیارت کنید".
حرم‏های شریف مکان رفت و آمد و حضور فرشتگان الهی و ارواح انبیا و معصومین (علیهم السلام) می‏باشد؛
مجاورت بدنی و جسمی به معصومین (علیهم السلام) و ارامگاه و ضریح مطهّرشان اگر چه بهتر است و توسط ائمه (علیهم السلام) توصیه شده است و امّا باید توجه کرد مزاحمت و اذیتی برای دیگر زائرین ایجاد نشود، یا انجام حرکاتی که با مرتبه و جایگاه محضر امام مناسب نیست، روح امامان را اذیت نکنیم و خاطر مبارک معصومین (علیهم السلام) را نرنجانیم، که مجاورت فیزیکی موجب دوری قلبی گردد.
6- نکته دیگری که زائر باید به آن توجه کند این است كه معرفت ائمه (علیهم السلام) داراي مراتب است و هر انساني به فراخور ظرفيت و استعداد معرفتی و خلوص نيتش از آن بهره می برد، بايد توجه داشت که منظور از شناخت و معرفت چيست؟ معرفت مراتبی دارد. حداقل مراتب معرفت را می توان در به دوبخش تقسیم کرد.
بخش اول، آگاهی و باور به کمال و اوصاف امام. در اين بخش بايد فهمید كه امام برابر پیامبر مگر در نبوت ست و جانشین آن نبی بوده و تابعیت او در درواقع تابعیت از رسول اكرم(صلی الله علیه و آله) و تابعیت از پروردگار است و درنتیجه هم در هر شرایطی بايد تابع نظر امام بود، ولايت آنها ولايت پروردگاراست، زائر شخصی است كه اين ولايت را پذیرا باشد و در برابر اين ولايت تابع و فروتن باشد. آگاهی بر اینکه وجود معصومین(علیهم السلام) بزرگترين نعمت خداوند و آشکار کننده حقايق است خود گامي در جهت درک مرتبه و جایگاه معصومین (علیهم السلام)است.
بخش دوم، درک ويژگيها و خصوصیت های شخصي آنها مخصوصا سازش و طریق زندگي آنها كه خود آغازی براي سرمشق قرار دادن معصومین (علیهم السلام)در زندگي خواهد بود و اين وادي عرفان اگر قرار باشد طي شود بايد تفکری در زيارت جامعة كبيره داشت. تکریم آداب زيارت و هرچیزی که در اين مورد خود یاور ما در اين موضوع خواهد بود، و به گفته حضرت آية الله بهجت كه در بياني مي‌‌فرمايند: " اهم آداب زيارت اين است كه بدانيم بين حيات و ممات معصومين (علیهم السلام) هيچ فرقي وجود ندارد"